زندگی در مریخ
دانشمندان سالهاست که این به فکر افتادهاند که آیا میتوانند مریخ را برای زندگی بشر بر روی آن آماده کنند. مریخ در موارد زیادی شبیه به زمین است. فصول مریخ از پارهای جهات شبیه فصول زمین است و از برخی جهات دیگر متفاوت با آن.
شباهتها عبارتند از :
- عرض مناطق اقلیمی در هر دو سیاره شبیه هم هستند و این عمدتاً معلول زاویه میل صفحه استوا با صفحه مدار است. در مورد زمین این زاویه میل 5/23 درجه است و در مورد مریخ 2/25 درجه. البته زاویه میل محورها علت اصلی فصولند. هر دو سیاره چهار فصل دارند.
- تغییرات مدت روشنی روز در هر دو سیاره مانند هم است. دورهی تناوب یک بار دوران کامل مریخ به دور محور، اندکی بیش از 5/24 ساعت است و این مدت برای زمین تقریبا 24 ساعت است.
تفاوت ها عبارتند از :
- طول هر یک از فصول مریخ تقریباً دو برابر فصول زمین است. طول فصل به دورهی تناوب حرکت انتقالی سیاره به دور خورشید بستگی دارد. دورهی تناوب نجومی زمین 4/365 روز است و این مدت برای سیاره مریخ 687 روز است.
- دمای متوسط هر یک از مناطق اقلیمی در مریخ، کمتر از دمای نظیر بر سطح زمین است، زیرا فاصله مریخ تا خورشید 50 درصد بیش از فاصله زمین تا خورشید است و در نتیجه شدت گرما و نور خورشید در آن کمتر است. در منطقه استوایی، دمای مریخ به هنگام ظهر به ندرت از 27 درجه سانتی گراد فزونتر میشود. و به هنگام نیمه شب کمترین مقدار آن 68- درجه سانتی گراد است.
- تابستان نیمکره جنوبی مریخ بسیار گرمتر از تابستان نیمکره شمالی آن است و این معلول خروج از مرکز بسیار بزرگ مدار سیاره میباشد که 09/0 است، در حالی که برای زمین 02/0 است. یعنی فاصله مریخ از خورشید در حضیض خورشیدی آن به میزان 20 درصد کمتر از فاصله آن در اوج خورشیدی است. این تفاوت فاصله برای زمین 3 درصد است.
- تغییر دما از روز به شب در مریخ بسیار شدیدتر از زمین است زیرا جو مریخ بسیار رقیق است. با شرایطی که در زیر برمی شمریم، به دشواری میتوان تصور کرد که آدمی یا جانور و گیاه دیگری بتواند در مریخ وجود داشته باشد :الف) فقدان آب ب) فقدان اکسیژن و یا مقدار بسیار اندک آن ج) فشار جوی که برابر 05/0% زمین است. د) رگبارهای شدید اشعه فرابنفش که میتوانند سادهترین ملکولها را در هم بشکنند. ه) سقوط شهاب سنگها
مسکونی کردن مریخ
آنها پیشبینی کردهاند برای عملی کردن چنین طرحی باید گازهایی حداقل۱۰هزار برابر قدرتمندتر از دی اکسید کربن در جذب حرارت، به سطح مریخ تزریق شود. دانشمندان ناسا همچنین اعلام کردهاند برای انجام چنین طرحی با توجه به فاصله زیاد زمین با مریخ و همچنین مقادیر زیاد گازهای گلخانهای مورد نیاز نمیتوان این گازها را توسط سفینهها به مریخ انتقال داد و بنابراین فضانوردان باید دستگاههایی را برای تولید گازهای گلخانهای در سطح مریخ ایجاد کنند.
بر اساس تحقیقات موسسه ژئوفیزیک آمریکا، سیاره مریخ به دلیل داشتن اتمسفر بسیار نازک و فاصله زیاد از خورشید، بسیار سردتر از زمین است. در حال حاضر هیچ اثری از آب مایع در سطح این سیاره مشاهده نمیشود و به گفته دانشمندان وجود آب مایع برای زندگی بشر امری حیاتی است.
برخی از دانشمندان معتقدند که زمینیها حق ندارند در شرایط آب و هوای سیارههای دیگر هرج و مرج ایجاد کنند و آنها را از حالت طبیعی که خلق شده خارج کنند اما برخی دیگر به دنبال راه فراری برای مردم سیاره خاکی زمین هستند. در کنار این طرح، گروهی دیگر با روش متفاوتی به این موضوع نگاه میکنند و در حال بررسی موضوع هستند. در این روش موضوع اصلی تبدیل غارهای مریخ به محل سکونت انسانهاست.
این دانشمندان معتقدند، در صورتی که انسان بتواند در غارهای این سیاره زندگی کند، از گزند تشعشات و شرایط آب و هوایی خشن در امان خواهد ماند. همچنین احتمال دارد درون این غارها، آب، یخ و مواد معدنی موجود باشد که انسانها میتوانند از این مواد استفاده کنند
نویسنده : علیرضا سرمدی